Jak na okrągłą rocznicę przystało, 80-lecie walk o Wał Pomorski odbywa się z dużym rozmachem. Jednym z całego cyklu wydarzeń, poświęconych tej ważnej rocznicy, było widowisko historyczne „Pomorze w ogniu”.
8 lutego w dawnej żwirowni niedaleko Skansenu Fortyfikacyjnego Grupa Warowna Cegielnia liczna grupa mieszkańców i turystów obserwowała jedną z batalii, która mogła mieć miejsce w 1945 roku na Pomorzu.
– Obserwowaliśmy działania współpracujących z sobą żołnierzy Armii Czerwonej i I Armii Wojska Polskiego, których celem było przełamanie niemieckich pozycji – mówi narrator widowiska, nauczyciel historii i rekonstruktor Jarosław Rachubiński. – W 1945 roku w okolicach Wałcza niemieckie pozycje były zajmowane przez żołnierzy różnych wojsk: Wehrmachtu, Volkssturmu, szkoły artylerii w Bornym Sulinowie, nawet marynarzy wojsk lądowych. Był to zlepek różnego rodzaju cofających się jednostek.
Podczas inscenizacji, w której uczestniczyło ponad stu rekonstruktorów, można było zobaczyć różnego rodzaju sprzęt oraz umundurowanie, wykorzystywane przez obie walczące strony, czyli m.in. czołgi Pantera i T-34, pojazdy opancerzone, np. Su-57, wojskowe samochody terenowe oraz wiele rodzajów broni z tamtego okresu.
– Jako osoba prowadząca dzisiejsze widowisko strasznie zmarzłem. Myślę, że osoby, które odtwarzały żołnierzy będących w okopach, zmarzły dużo bardziej, co pozwoliło im choć odrobinę wczuć się w klimat zimy 1945 roku, która była wyjątkowo sroga – opowiada J. Rachubiński. – Ze wspomnień mieszkającego jeszcze w Deutsch Krone Polaka wynika, że w styczniu 1945 roku, kiedy przyjechał tu Heinriech Himmler, niemieckie samoloty lądowały na zamarzniętym jeziorze Raduń.
Patronat honorowy nad wydarzeniem objęli wojewoda Adam Rudawski, marszałek województwa zachodniopomorskiego Olgierd Geblewicz i burmistrza Wałcza Maciej Żebrowski. Widowisko zorganizowało Muzeum Ziemi Wałeckiej, a współorganizatorami byli: Pomorze Zachodnie, miasto Wałcz, Zachodniopomorski Urząd Wojewódzki, Wał Pomorski 1945 oraz Muzeum Militarnej Historii w Bornem Sulinowie.
– Przygotowanie takiego widowiska trwa kilka miesięcy i jest to praca ciągła, ale warto, bo podobne wydarzenia cieszą się zwykle wysoką frekwencją – podkreśla dyrektorka Muzeum Ziemi Wałeckiej Marlena Jakubczyk-Kurkiewicz. – To ważna rocznica nie tylko dla mieszkańców Wałcza, ale i całego regionu, dlatego postanowiliśmy zorganizować cykl różnorodnych wydarzeń, żeby odpowiednio ją uczcić.
Jak zaznacza M. Jakubczyk-Kurkiewicz, to nie koniec obchodów. Jutro, 12 lutego, na Cmentarzu Wojennym odbędą się miejskie uroczystości, a w niedzielę spacer historyczny po z trojgiem przewodników. Dr hab. Karolina Ćwiek-Rogalska opowie m.in. o wielokrotnych próbach powołania cmentarza (wyborze lokalizacji itp.), Marlena Jakubczyk-Kurkiewicz o historiach kilku żołnierzy tam pochowanych, a Piotr Wojtanek o żołnierzach żydowskiego pochodzenia.
zbk
