Dziś szczególnie pamiętajmy, że Konstytucja to nie skrawek papieru, kilka wzniosłych zdań, które można traktować lekko. Konstytucja to zbiór wartości, których powinniśmy bronić. To z jednej strony prawa, które nadaje się każdemu z nas, ale i zobowiązania wobec Rzeczypospolitej. To fundament naszego wspólnego domu – naszej Ojczyzny – mówił marszałek Olgierd Geblewicz podczas uroczystości Święta Narodowego Trzeciego Maja.
Rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja przedstawiciele władz samorządowych świętowali razem z mieszkańcami Szczecina i Pomorza Zachodniego. Organizatorami uroczystości przy Pomniku Czynu Polaków byli marszałek Olgierd Geblewicz i prezydent Szczecina Piotr Krzystek. W wydarzeniu uczestniczyli również parlamentarzyści, wojewoda Zbigniew Bogucki, radni województwa i miasta, reprezentanci instytucji państwowych, żołnierze i kombatanci.
W Święto Narodowe Trzeciego Maja zwykliśmy podkreślać, jak wiele zawdzięczamy naszym przodkom, polskim patriotom, i jak bardzo dumni jesteśmy z pierwszej europejskiej konstytucji, przyjętej ledwie cztery lata po pierwszej na świecie konstytucji Stanów Zjednoczonych – przypomniał marszałek Olgierd Geblewicz. – Tegoroczne świętowanie jest jednak inne niż zwykle, mniej radosne, obchodzone w cieniu toczącej się u naszych granic wojny w Ukrainie.
Marszałek zaznaczył, że bohaterowie Ukrainy walczą o realizację tych samych marzeń, które przyświecały twórcom Konstytucji 3 maja. Są to marzenia o niezależnym, silnym państwie, równym i demokratycznym społeczeństwie, marzenie o wolności i braterstwie. Ambicje Ukrainy stały się powodem „brutalnej napaści Rosji na niepodległe państwo naszych sąsiadów”. Podobnie jak 232 lata temu uchwalenie Konstytucji 3 maja stało się pretekstem dla dokonania rozbiorów Polski przez naszych wrogów.
Po raz kolejny w historii okazuje się, że takie marzenia to dla autokratów zbyt wiele. Nie są oni w stanie znieść, że społeczeństwa dzięki samostanowieniu, wolności i podmiotowości obywateli są w stanie się rozwijać, generować postęp, dobrobyt. Autokraci, dążąc do niszczenia takich ideałów, narodów budujących na nich swoją państwowość, wysyłają jasne ostrzeżenie swoim obywatelom – nie ważcie się marzyć o wolności, bo to marzenie was zgubi – mówił marszałek Olgierd Geblewicz – Ale dobro zawsze zwycięża zło. To, co zasiane, kiedyś przyniesie plony, tak jak zawarte w Konstytucji 3 maja marzenie o wolności przyniosło po ponad wieku swój skutek w postaci II Rzeczypospolitej. Musimy wierzyć, że ukraińskie marzenie, nie będzie musiało tyle czasu czekać. Nasze wsparcie to moralny obowiązek wobec bohaterskich obrońców Ukrainy, ale i moralny obowiązek wobec naszych ojców – patriotów, którzy walczyli, przelewając krew za niepodległą Polskę.
Marszałek podkreślił, że bohaterska obrona Ukrainy to „bój o wolność i demokrację” w całej Europie Środkowo-Wschodniej. I że Polska musi być w tę walkę zaangażowana.
Patriotyczne uroczystości przy Pomniku Czynu Polaków miały wojskową oprawę. Rozpoczęły się od złożenia meldunku, orkiestra odegrała hymn państwowy, a po krótkich przemówieniach i modlitwie odbył się apel poległych, któremu towarzyszyła salwa honorowa. Ceremonię zakończyło złożenie wieńców z kwiatami w narodowych barwach.
Ceremonia zgromadziła bardzo liczną publiczność. Urząd Marszałkowski WZ przygotował dla uczestników majowego święta prawie 2 tysiące chorągiewek i kotylionów w biało-czerwonych barwach. Atrakcją był również krótki występ Zespołu Pieśni i Tańca Ziemi Szczecińskiej „Krąg”. Tancerze, w historycznych strojach, zachęcali szczecinian do wspólnego poloneza.
***
Sejm Wielki, zwany również Sejmem Czteroletnim, uchwalił Konstytucję Rzeczpospolitej Obojga Narodów 3 maja 1791 r. Była to pierwsza konstytucja Europie i druga na świecie, po konstytucji Stanów Zjednoczonych. Zmieniła ustrój Rzeczypospolitej z monarchii parlamentarnej na monarchię konstytucyjna. Regulowała prawa i obowiązki obywateli oraz zasady funkcjonowania władz państwowych. Na jej podstawie przyjęto monteskiuszowski podział władz na prawodawczą, wykonawczą i sądowniczą, a także zniesiono m.in. liberum veto, konfederacje i wolną elekcję.
