Ruszają prace remontowe przy zabytkowym budynku dawnego Zespołu Kolegiów Nauczycielskich na ul. Bydgoskiej 50 w Wałczu, gdzie mieści się dzisiaj Lokalne Centrum Nauki „Metalowe Inspiracje”. Obejmą większą część dachu i kilka pomieszczeń w budynku głównym, gdzie powstaną nowe pracownie LCN. Wyremontowany zostanie także dawny budynek gospodarczy. Koszt prac to ponad 8,8 milionów złotych.
„Mały Malbork”, „Hogwart” to jeden z najbardziej okazałych wałeckich zabytków. Potężny gmach wybudowany został w stylu eklektycznym z przewagą elementów neogotyckich. Pochodzi z początku XX wieku. Bryła składa się z kilku części o zróżnicowanej wysokości, w większości wybudowana została z cegły ceramicznej i naturalnego kamienia.
Po likwidacji ZKN oraz przeniesieniu II Liceum Ogólnokształcącego im. J. Tischnera budynek opustoszał. Niewykorzystane pomieszczenia niszczały, stopniowej degradacji ulegały fragmenty elewacji i dachu. Remont budynku na potrzeby powstania LCN i związana z nim adaptacja pomieszczeń już poprawiły ten stan. Jednak potrzeby są nadal ogromne.
– Zakres prac obejmie wymianę pokrycia dachowego, remont części pomieszczeń budynku oraz kompleksowy remont zabytkowego budynku gospodarczego – informuje koordynator projektu, dyrektor Lokalnego Centrum Nauki „Metalowe Inspiracje” Arkadiusz Niefiedowicz. – W wyniku prac remontowych powstaną nowe pracowanie edukacyjne, pomieszczenia socjalne, administracyjne i gospodarcze podnoszące jakość i zakres funkcjonowania LCN.
W budynku gospodarczym (zlokalizowanym od strony podwórka) będzie się mieścić niewielka salka konferencyjna, jadalna i punkt informacji turystycznej z automatem, w którym dostępne będą pamiątki.
Dach wyremontowany zostanie w 60 procentach, reszta jest bowiem własnością Akademii Nauk Stosowanych w Wałczu. Ustaliliśmy, że uczelnia również stara się pozyskać środki zewnętrzne na remont dachu. Być może więc uda się wyremontować całość. Dach w wielu miejscach przecieka, doprowadzając do degradacji budynku.
Co ważne, prace zostały skonsultowane z chiropterologami, czyli przyrodnikami zajmującymi się nietoperzami. Pod dachem budynku przy ul. Bydgoskiej 50 znajduje się bowiem kolonia tych ssaków. Oprócz tego zainstalowane zostaną budki lęgowe dla pustułek i jerzyków.
– Wszystkie prace oraz ich harmonogram konsultowaliśmy z ornitologami i chiropterologami. To dość skomplikowany proces, bo musimy dostosować się nie tylko do wymogów stawianych przez konserwatora zabytków, ale też przyrodników. Wszystkie te wymagania i cele udało się jednak połączyć – mówi A. Niefiedowicz. – Jesteśmy z tego dumni, bo to piękny, historyczny budynek, któremu przywróciliśmy już życie, a teraz krok po kroku chcemy przywrócić też dawny blask.
W ramach prac wyremontowana zostanie także część piwnicy, w której powstanie tzw. wstępnapracownia stolarska, archiwum LCN i toalety. Siedziba zarządu dróg zostanie przeniesiona do części, w której mieściły się niegdyś mieszkania pracowników kolegium. W zwolnionych przez PZD pomieszczeniach powstanie natomiast pracownia stolarska i fabryka drewnianych zabawek. Z kolei w dawnej kuchni kolegium utworzona zostanie pracownia kulinarna i salka gastronomiczna. Część wyposażenia, m.in. piękną, starą kuchnię uda się zachować. Ten etap prac ma się zakończyć do następnych wakacji. Wtedy też ruszą zajęcia kulinarne, które już cieszą się dużym zainteresowaniem.
– W ciągu trzech lat ze zorganizowanych w LCN zajęć edukacyjnych skorzystało 60 tysięcy osób, co świadczy o tym, że jest ogromne zapotrzebowanie na praktyczne i interaktywne formy nauki. W „Metalowych Inspiracjach” stawiamy na rozwój zainteresowań, talentów i umiejętności, myślenia krytycznego, kreatywności oraz zdolności technicznych i naukowych – opowiada A. Niefiedowicz. – Takie placówki jak nasza pomagają wyrównywać szanse edukacyjne, szczególnie dla dzieci z mniejszych miejscowości, które mogą mieć ograniczony dostęp do nowoczesnych form nauki. Dzieci i młodzież, które korzystają z takich miejsc stają się lepiej przygotowane do wyzwań rynku pracy. Centrum współpracuje ze szkołami, uczelniami oraz instytucjami edukacyjnymi, uzupełniając programy nauczania oraz wspierając nauczycieli w realizacji nowoczesnych form dydaktycznych.
Na prace remontowe powiat wałecki pozyskał 7,9 mln zł dofinansowania ze środków Rządowego Funduszu „Polski Ład” Program Inwestycji Strategicznych. Całkowita wartość inwestycji to 8,8 mln zł. Reszta pochodzi ze środków własnych powiatu.
Remont przeprowadzą firmy „SAW-BUD” i KBI PROJEKT. Jego zakończenie zaplanowane jest na 30 października 2025 roku.
Powojenna historia budynku przy ul. Bydgoskiej 50 nieprzerwanie związana jest z edukacją. Kolejno mieściło się tutaj Państwowe Seminarium Wychowawczyń Przedszkoli, Państwowe Liceum Wychowawczyń Przedszkoli przekształcone w Liceum Pedagogiczne dla Wychowawczyń Przedszkoli, a potem w Studium Wychowania Przedszkolnego i Nauczania Przedszkolnego, Studium Nauczycielskie i na koniec w Zespół Kolegiów Nauczycielskich, które funkcjonowało do 2014 r.
Od 2004 r. w budynku funkcjonuje wałecka uczelnia wyższa (Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa, w 2022 r. przemianowana na Akademię Nauk Stosowanych).
Od 2021 r. w części budynku po byłym II LO działa Lokalne Centrum Nauki „Metalowe Inspiracje”. W tej części swoją siedzibę ma również Powiatowy Zarząd Dróg w Wałczu.
zbk




